Waarom voert de ILT dit programma uit en wat wil de ILT ermee bereiken ?
Met dit programma wil de ILT bevorderen dat afvalstoffen op een juiste manier worden verwerkt en dat schade voor mens en milieu wordtvoorkomen of beperkt.
Het programma heeft 3 doelstellingen:
- Het voorkomen van verspilling van schaarse grondstoffen
- Een juiste verwerking van gevaarlijke afvalstoffen
- Het voorkomen van dump van Nederlands afval in niet-OESO landen
Hoe wil de ILT dit bereiken?
Om deze doelstellingen te bereiken voert de ILT de volgende projecten uit:
Projecten doelstelling 1
- Circulariteit van kunststofafval:
- Gericht toezicht op het naleven van de belangrijke eisen voor kunststof verpakkingen door producenten/importeurs.
- Toetsen of producenten het wettelijke recyclingpercentage voor kunststof verpakkingen halen.
- Toezicht op het netwerk van handelaren dat kunststofafval exporteert. Met name waar deze export leidt tot het weglekken van kunststofafval naar landen met een laagwaardige verwerking (verbranding). Of naar landen waar geen milieuverantwoorde verwerking mogelijk is.
- Inzameling en hoogwaardige verwerking van afgedankte elektrische en elektronische apparaten (AEEA): dit project draagt bij aan het op zo hoogwaardig mogelijk niveau juist verwerken van ingezamelde AEEA en het behalen van de inzameldoelstelling van 65% AEEA.
- Verkenning biomassa: onderzoek gericht op een beter beeld van de keten van de in- en uitvoer van biomassa. En de daarbij betrokken branches.
Projecten doelstelling 2
- Chemische reststromen in de brandstofketen: toetsen of bedrijven chemische reststromen volgens de REACH- en afvalregelgeving in brandstoffen toepassen.
- Afgewerkte olie en afvalolie in scheepsbrandstof: toetsen of bedrijven in het buitenland verwerkte afgewerkte olie en afvalolie stromen volgens de REACH- en afvalregelgeving in brandstoffen toepassen.
- Juiste inzameling en verwerking van kwikhoudende afvalstoffen: verkrijgen van inzicht in het netwerk voor kwik relevante bedrijven. De ILT bevordert dat deze bedrijven de regels kennen. En dat zij deze naleven.
Projecten doelstelling 3
- Export van gebruikte voertuigen naar Afrika: tweedehands voertuigen die worden geëxporteerd naar Afrikaanse landen moeten voldoen aan bepaalde kwaliteitseisen (veilig en schone luchtemissie). Met dit project levert de ILT een bijdrage aan een wereldwijd milieuprogramma van de Verenigde Naties (UNEP).
- Sloopschepen en offshore-installaties: gericht op het laten slopen van afgedankte zeeschepen en offshore-installaties binnen daarvoor gecertificeerde scheepssloperijen. Voorkomen dat zeeschepen en offshore-installaties worden gesloopt op stranden van India, Pakistan, Bangladesh, Turkije, enz. Dit levert onacceptabele schade op voor mens en milieu.
- Samenwerking tussen toezichthouders in de keten van AEEA: de ILT werkt samen met de omgevingsdiensten en de politie om illegale inzameling, scheiding en export van AEEA tegen te gaan.
Voor elk van de projecten geldt dat voortdurend (inter)nationale afstemming plaatsvindt over de aanpak van milieucriminaliteit en de uitwisseling van informatie.
Wat levert het op?
Resultaten doelstelling 1
- Circulariteit van kunststofafval: de ILT voert controles (audits, analyses van de samenstelling en andere belangrijke eisen) uit bij producenten/importeurs van wasverzachterverpakkingen. Deze moeten voldoen aan NEN-normen. Ook controleert de ILT of producenten het wettelijke recyclingpercentage voor kunststof verpakkingen halen. Daarnaast voert de ILT controles uit bij exporteurs, handelaren en recyclers op de naleving van de afvalregelgeving. Onder andere de Europese Verordening voor de overbrenging van afvalstoffen (EVOA). De resultaten van de controles bij producenten/importeurs, het recyclingpercentage en de uitgevoerde controles op de export geeft zij weer in rapportages.
- Inzameling en hoogwaardige verwerking van AEEA: voor AEEA geldt een producentenverantwoordelijkheid. Producenten zijn daarbij verplicht zijn om minimaal 65% van het AEEA in te zamelen. De ILT controleert of producenten de inzamelnorm halen. Daarnaast richt het toezicht zich op het tegengaan van illegale verwerking via lekstromen. Controles leiden ertoe dat bedrijven de regels beter naleven.
- Verkenning biomassa: inzicht in de biomassaketen. Op basis daarvan kan de ILT haar toezicht inrichten.
Resultaten doelstelling 2
- Chemische reststromen in de brandstofketen: bestuurlijk overleg met in Nederland gevestigde chemieconcerns over hoe de chemische bijproducten die zij als grondstof afzetten in de brandstofketen zich verhouden tot de REACH- en Afvalregelgeving. Dit is het Nederlandse beleid voor zeer zorgwekkende stoffen. En de uitgangspunten voor Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen.
- Afgewerkte olie en afvalolie in scheepsbrandstof: agendering en prioritering bij het Europees Chemicaliën Agentschap (ECHA) en REACH autoriteiten in andere Europese lidstaten van actief toezicht op de REACH verplichtingen c.q. -ontheffingsbepalingen bij bewerkte chemische afvalstromen (recovered substances) die op de markt worden gebracht als grondstof voor (scheeps) brandstoffen.
- Juiste inzameling en verwerking van kwikhoudende afvalstoffen: een rapportage over activiteiten, bevindingen en aanbevelingen. De ILT controleert bedrijven die deze afvalstoffen inzamelen en verwerken. De controles zorgen ervoor dat bedrijven de regels beter na gaan leven.
Resultaten doelstelling 3
- Export van gebruikte voertuigen naar Afrika: de ILT controleert bedrijven op de naleving van de regelgeving voor de recycling van autowrakken en de EVOA. Ook maakt de ILT een rapportage waarin zij een beeld geeft van de kwaliteit van tweedehands voertuigen die Nederlandse bedrijven exporteren naar Afrikaanse landen. Ook beoordeelt de inspectie of zij het EVOA toetsingskader op de uitvoer van autowrakken kan aanscherpen.
- Sloopschepen en offshore-installaties: resultaat is een verkennend onderzoek en een risicoprofiel ten aanzien van Nederlandse reders en eigenaren die hun schepen laten slopen op stranden in Azië. En schepen die vanuit Nederlandse havens vertrekken om te worden gesloopt in Azië of elders in strijd met de EVOA en de Verordening Scheepsrecycling. Daarnaast draagt de ILT actief bij aan internationale samenwerking. De ILT stelt een procedure op voor het afhandelen van signalen. Ook stelt zij een stappenplan op om te beoordelen of de Verordening Scheepsrecycling van toepassing is.
- Samenwerking tussen toezichthouders in de keten van AEEA: de controles van de ILT, de omgevingsdiensten en de politie leiden ertoe dat exporteurs van afval de regels beter na gaan leven. De ILT krijgt zicht op de omvang van de lekstromen die via Antwerpen, Hamburg en Le Havre gaan.
Evaluatie en mogelijk vervolg
Het programma is in 2018 gestart. In 2021 vindt een evaluatie plaats. De ILT bekijkt op basis van de resultaten daarvan of, en zo ja hoe ze verder gaat met dit programma.