Doel van het programma
Het doel van het programma is om de veiligheid op en rond het spoor minimaal op het huidige hoge niveau te houden. Dit ondanks de toenemende drukte op het spoor. Door de programmatische aanpak speelt de ILT flexibel in op maatschappelijke ontwikkelingen. In overleg met haar stakeholders ontwikkelt de ILT een zo effectief mogelijke aanpak van het toezicht.
Om dit te bereiken heeft de ILT 4 doelen:
- Een goed uitgevoerd kwaliteit- en veiligheidsmanagement.
- Betere veiligheidscultuur.
- Verbeterde veiligheid op risico-onderwerpen.
- Een goed werkend stelsel van erkenning en certificering door derden.
Hoe wil de ILT dit bereiken?
Om de hiervoor genoemde doelstellingen te bereiken voert de ILT vanaf 2021 de volgende activiteiten uit:
Doel 1 – Goed uitgevoerd kwaliteit- en veiligheidsmanagement.
- De spoorwegondernemingen en ProRail hebben een veiligheidsbeheersysteem (VBS). Hiermee beheersen zij de veiligheidsrisico’s continu. Het volledige VBS wordt eens in de 5 jaar geaudit. ProRail en de spoorwegondernemingen rapporteren de bevindingen daarna aan de vergunningverlener European Union Agency For Railways (ERA). Bij alleen nationaal vervoer is de ILT de vergunningverlener. Zij voert hierbij audits en ‘reality checks’ uit.
Doel 2 – Betere veiligheidscultuur.
- De ILT verbetert de veiligheidscultuur in de sector. Dit doet ze door bedrijfsbezoeken. Deze bezoeken versterken de eigen verantwoordelijkheid van de organisatie en het gezamenlijke belang. Daarnaast wil de ILT de samenwerking, kennis- en informatie-uitwisseling binnen de sector mogelijk maken en aanjagen. Hier neemt ze tijdelijk een voortrekkersrol in.
Doel 3 - Verbeterde veiligheid van risico-onderwerpen.
- Het veiligheidsniveau op het Nederlandse spoor is hoog. Toch is op bepaalde onderwerpen winst te behalen. Het doel is om het veiligheidsrisico van deze onderwerpen te verminderen. Het gaat onder meer om:
- Transport van gevaarlijke stoffen.
- Rangeerterreinen.
- Risico’s bij het invoeren van het European Rail Traffic Management System (ERTMS).
Doel 4 - Een goed werkend stelsel van erkenning en certificering door derden.
- Naast de ILT hebben meer partijen een rol in het beschermen van de kwaliteit en veiligheid op het spoor. Dit zijn de conformiteitsbeoordelingsinstanties (CBI’s), Assessment Bodies, opleidingsinstituten, keuringsinstituten en de Raad van Accreditatie. De ILT stelt vast dat het stelsel onvoldoende functioneert[1]. Hiervoor is een verbetertraject van de betrokken partijen nodig door het toezicht op de CBI’s. De ILT verwacht dat dit verbetertraject meerdere jaren duurt, vanwege het complexe stelsel.
Wat levert het programma op?
Doel 1 - Goed uitgevoerd kwaliteit- en veiligheidsmanagement.
- Alle 25 ‘Nederlandse’ spoorwegondernemingen en de infrabeheerder zijn aantoonbaar in transitie, naar het inrichten naar het VBS volgens de vereisten (EU-Verordening) 2018/762.
- Alle 25 ‘Nederlandse’ spoorwegondernemingen en de infrabeheerder scoren in 2023 beter in het Management Maturity Model, vergeleken met de nulmeting in 2020.
Doel 2 - Betere veiligheidscultuur.
- 75% van de spoorwegondernemingen heeft de Safety Declaration ondertekend (2020) projectplan Veiligheidscultuur.
- Individuele bedrijven brengen relevante risico’s in kaart en handelen ernaar. In samenwerking, kennis en door informatie te delen (2023).
Doel 3 - Verbeterde veiligheid van risico-onderwerpen.
- Er is een verbetering ten aanzien van het aantal druppellekkages.
- Er is meer gericht toezicht op het gebied van beveiliging ingeregeld.
- De informatievoorziening ten aanzien van welke gevaarlijke stoffen, waar in een goederentrein worden vervoerd is correct.
Doel 4 - Een goed werkend stelsel van erkenning en certificering door derden.
- Notified Bodies en Designated Bodies voeren naast ‘papieren’ controles ook meer fysieke controles uit.
Voetnoot
[1] Keuring nieuwe treinen moet beter (2018)