De ILT vindt dat het Integral Safety Management System (ISMS) in theorie een goed fundament biedt voor een adequate, gezamenlijke aanpak van veiligheidsrisico’s. Echter, in de praktijk lijken de samenwerkende luchtvaartbedrijven onvoldoende in staat om veiligheidsmaatregelen tijdig en volgens afspraak te implementeren.
Het beeld van de ILT is dat de besluitvorming van het ISMS hier een rol speelt. De ILT vindt dat de doorzettingsmacht van de gezamenlijke ISMS-luchtvaartbedrijven om veiligheidsmaatregelen daadwerkelijk te implementeren moet verbeteren. Hoewel veel maatregelen uitgevoerd zijn, is de implementatie van belangrijke maatregelen voor risico’s op de grond uitgesteld. De overwegingen van de individuele luchtvaartbedrijven lijken de doorslag te geven boven het gezamenlijke belang.
Werking van het ISMS en toezicht door de ILT
In het ISMS werken luchtvaartbedrijven op Schiphol samen aan de voortdurende verbetering van de integrale veiligheid op Schiphol. Het ISMS mitigeert risico’s door veiligheidsmaatregelen te bedenken en daarover, op basis van consensus, besluiten te nemen. Bij elke maatregel kiest het ISMS 1 luchtvaartbedrijf dat bij de uitvoering de regie voert. De status en voortgang van de maatregelen wordt door het ISMS bijgehouden in een roadmap.
De ILT houdt toezicht op het functioneren van het ISMS en op de voortgang en effectiviteit van de veiligheidsmaatregelen. Dat doet de ILT via audits, objectinspecties en dialoogtafels in het kader van besturingstoezicht. In maart 2022 heeft de ILT de invulling van het ISMS-toezicht vastgelegd in een beoordelingskader.
Nog steeds onvoldoende voortgang in realisatie veiligheidsmaatregelen
In 2022 heeft de ILT een audit uitgevoerd op de ISMS roadmap. De ILT constateerde dat het ISMS het afgelopen jaar verschillende acties heeft uitgevoerd die de veiligheid verbeteren. De ILT stelde echter ook vast dat ingrijpende veiligheidsmaatregelen worden uitgesteld. Bijvoorbeeld het delen van grondafhandelingsmaterieel. De ILT heeft geen zicht op de nieuwe implementatiedatum van deze maatregel. Daarnaast werd de veiligheidsmaatregel ‘Co-locatie van Ground- en Towcontrol’ voor 4 jaar uitgesteld tot 2026.
Ook in de vorige Staat van Schiphol signaleerde de ILT vertraging in belangrijke veiligheidsmaatregelen. Realisatie van de ‘Dubbele Quebec’ werd in 2020 met 2 jaar uitgesteld tot 2025.
Nieuwe methode voor meten effectiviteit veiligheidsmaatregelen
De ILT kijkt niet alleen naar de voortgang van de roadmap, maar ook naar de effectiviteit van geïmplementeerde veiligheidsmaatregelen. Het ISMS gaat de effectiviteit van veiligheidsmaatregelen vanaf 2023 meten met een nieuwe methode. Deze methode is ontwikkeld door het Nederlands Lucht- en Ruimtevaartcentrum (NLR). Het ISMS verwacht dat met deze methode de effectiviteit van maatregelen beter bepaald kan worden. De ILT is het eens met de keuze voor deze methode.