Wat wil de ILT bereiken?

Dit programma levert een bijdrage aan een veilig en duurzaam Schiphol. De belangrijkste vraag is: wat zijn de risico’s en wat is de samenhang tussen de risicothema’s? Het gaat om risico’s op het gebied van vliegveiligheid, maar ook van arbeidsveiligheid, hinderbeleving, gezondheid en leefbaarheid. De ILT houdt tot nu toe alleen toezicht op ILT-gecertifieerde organisaties. Ze verbreedt dat naar alle actief opererende luchtvaartorganisaties op Schiphol. Daarbij kijkt de ILT naar het gevolg van hun activiteiten op de veiligheid en duurzaamheid op en rondom Schiphol.

Het programma heeft 5 thema’s:

  • Veilig vliegen en veilig werken.
  • Gezond en veilig leven.
  • Vertrouwen en betrouwbare feitenbasis.
  • Modern toezicht.
  • Schiphol als veilig en duurzaam multimodaal knooppunt.

De komende 4 jaar ligt het accent op de eerste 4 thema’s.

Hoe wil de ILT dit bereiken?

Focus in 2020 en 2021

  • Integrale veiligheid: De ILT vormt zich een oordeel over de mate van beheersing van de integrale veiligheid van de processen op Schiphol. Daarbij gaat het zowel om de beheersing van de risico’s binnen een keten, die meerdere partijen raakt, als om de risico’s die voor een enkele partij gelden. Sectorpartijen buigen zich samen over de integrale veiligheid en beheersen deze proactief, ook als deze buiten hun directe verantwoordelijkheid vallen. Hiervoor hebben zij een gezamenlijk platform opgericht het zogenoemde Integral Safety Management System (ISMS). De ILT ontwikkelt hiervoor een daarop afgestemd toezichtsprogramma.
  • Grondafhandeling: de komende jaren voert de ILT diverse thema-inspecties uit rond grondafhandeling. Denk aan botsingen, belading, lay-out bij bouwprojecten maar ook aan arbeidsveiligheid en veiligheidscultuur van grondafhandelaren. Hiermee wil de ILT sectorpartijen stimuleren om maatregelen te nemen voor veiligheidsrisico’s bij grondprocessen die ontstaan door drukte en complexiteit op Schiphol. Zo kan het aantal incidenten, bijvoorbeeld met het achteruit duwen van vliegtuigen (pushbacks), verminderen.
  • Nieuwe geluidsregels: de ILT brengt in beeld wat de impact is van de nieuwe geluidsregels en van de verschillende typen baangebruik. Ook monitort de ILT de mate waarin gemeenten bij bouwprojecten rond Schiphol rekening houden met de geluidsgrenzen.
  • Leefbaarheid en gezondheid: de ILT brengt in beeld welke impact vliegen en ondernemen op Schiphol heeft op de leefbaarheid, gezondheid en duurzaamheid van werknemers en omwonenden. Daarnaast monitort ILT de trends en factoren die de luchtkwaliteit of het klimaat in gevaar kunnen brengen. De ILT heeft goed zicht op de mate waarin regelgeving hierin stuurt en betrokken partijen hierop anticiperen. Met deze informatie kunnen deze partijen (waaronder overheden en sectorpartijen) maatregelen nemen om de schadelijke effecten van de luchtvaart voor de gezondheid en de leefomgeving te beperken.

Toezicht gebaseerd op risico’s

Ook binnen dit programma verschuift de ILT haar aanpak van een compliance naar een meer informatie- en risicogebaseerde toezichtsystematiek. De ILT benut interne en externe data en informatie om de focus van het toezicht te bepalen en de sectorpartijen en beleid te attenderen op risico’s. De ILT daagt sectorpartijen uit om breder te kijken dan hun eigen wettelijke verantwoordelijkheden en samen te komen tot effectieve maatregelen om veiligheid en duurzaamheid te borgen. Daarbij neemt ze in toenemende mate ook de cultuur en governance van organisaties onder de loep.

Betrokken partijen

Met externe stakeholders is regelmatig overleg over de ervaren hinder en de risico’s en de wijze waarop dit verminderd kan worden. De ILT is transparant over haar werkwijze, de beschikbare data (Staat van Schiphol), de inspectieresultaten en de signalen.

De ILT geeft signalen en analyses door die helpen bij besluit- en beleidsvorming rond Schiphol. De risicogebaseerde en integrale aanpak van de ILT heeft ook de aandacht van de European Aviation Safety Agency (EASA).

Waarom doet de ILT dit?

Dit programma is ontwikkeld na publicatie in 2017 van een rapport door de Onderzoeksraad voor Veiligheid over de veiligheid op en rond de luchthaven Schiphol. De conclusie was dat de complexiteit van Schiphol op dat moment niet tot directe veiligheidsproblemen leidt. Wel moeten er maatregelen komen om die veiligheid te garanderen wanneer het aantal vluchten blijft groeien. Ook moet er beter zicht komen op de integrale risico’s en betere samenwerking op de aanpak daarvan. Verder staat in het rapport dat het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat de regie moet nemen op dit onderwerp. De ILT moet de capaciteit en kunde rond het toezicht op adequaat niveau brengen.

Voor de ILT zijn de uitkomsten van dit rapport en de toezeggingen van de minister aan de Tweede Kamer aanleiding voor dit programma. Hierin pakt de ILT de problematiek rond Schiphol planmatig aan: risico- en informatiegestuurd, programmatisch en met oog voor maatschappelijk effecten. Daarbij kijkt de ILT behalve naar veiligheid ook naar andere maatschappelijke onderwerpen zoals leefomgeving en klimaat.