Waarom werkt de ILT hieraan?

Door het niet naleven van de Ecodesign-richtlijn wordt energie verspild door elektrische en elektronische apparatuur. Naleving bespaart tot bijna 2035 terawattuur (TWh) energie. Dat is bijna de helft van het Europese energiebesparingsdoel voor 2020.

Uit onderzoek van de Europese Unie blijkt dat 10 tot 20% van de producten niet voldoet aan de Ecodesign-richtlijn. Daardoor wordt ongeveer 10% van de mogelijke energiebesparing niet gehaald. Ook is er een nieuwe instroom van verboden stoffen die worden verwerkt in elektrische en elektronische producten (Richtlijn 2011/65/EU, ‘RoHS’). Voor producenten die zich wel aan de regels houden, betekent dit oneerlijke concurrentie. Ook zorgt deze ontwikkeling voor mogelijk vervuilde afvalstromen. De producten zijn daarnaast niet geschikt voor hergebruik.

Wat wil de ILT bereiken?

Met dit programma wil de ILT de maatschappelijke schade aanpakken die elektrische en elektronische producten veroorzaken. Dit doet het programma door het tegengaan van:

  • Onnodig energiegebruik dat bijdraagt aan klimaatverandering;
  • Gebruik van gevaarlijke en (zeer) zorgwekkende stoffen. Deze zorgen voor milieu- en gezondheidsschade;
  • Onnodig gebruik van grondstoffen.

Wat heeft de ILT in 2021 gedaan?

Elektrische en elektronische producten worden veelal gebruikt door consumenten. Daarom heeft het programma het totale energieverbruik in Nederlandse huishoudens als aangrijpingspunt gebruikt. Het scala aan elektrische en elektronische producten is breed en divers. Een verkenning per taartpunt leverde een informatie gestuurde en risicogerichte keuze op.

Energieverbruik Nederlandse huishoudens (57,3 gigajoule)

Energieverbruik Nederlandse huishoudens (57,3 gigajoule)
Energieverbruik Nederlandse huishoudens 57,3 GJ
Koken2%
Verwarming64%
Apparaten en verlichting18%
Warm water16%
Energie in Nederland 2020, Milieu Centraal Brontabel als csv (124 bytes)

De ILT vermindert maatschappelijke schade veroorzaakt door elektr(on)ische producten. Deze focus leidt tot keuze van verschillende projecten in 2021.

Projecten in andere actielijnen 2021

  • Participatie consument/eindgebruiker;
  • IT-netwerktool 'Identificeren sleutelactoren op internet';
  • IT-searchtool 'Douanedashboard'.

Toezichtsprojecten 2021

Warm water

  • Waterheaters
  • Kookkranen

Apparaten en verlichting

  • Kleine elektronica
  • Toners
  • Verlichting

Verwarming

  • Warmtepompen
  • Ruimteverwarmers

ILT wijst op verantwoordelijkheden bij verkoop verwarmingsapparatuur

Tijdens inspecties van verwarmingsapparatuur zag de ILT dat sommige aanbieders verwarmingsapparatuur verkopen die volgens de fabrikant voor een ander gebruik is gemaakt. Deze aanbieders zijn bijvoorbeeld technische groothandels en webwinkels. De gevolgen hiervan zijn een hoger energieverbruik en lagere prestaties dan verwacht.

Verwarming van de woning en tapwater was in 2021 80% van het totale energieverbruik bij Nederlandse huishoudens. Tijdens de reguliere inspecties van verwarmingsapparatuur controleerde de ILT of de producten voldoen aan de energie- en prestatie-eisen uit de Ecodesign-wetgeving. Bij twijfel deed de inspectie verder onderzoek, zoals tests en inspecties bij fabrikanten, importeurs en aanbieders.

Inspectie gevaarlijke huismerktoners

De ILT voerde een inspectie uit op toners van verschillende huismerken. Deze toners worden gebruikt in laserprinters. Bij 5 huismerktoners van 2 bedrijven trof de inspectie een te hoge concentratie gevaarlijke stoffen aan. De aanbieders hebben deze huismerktoners inmiddels van de markt gehaald. Zij mogen deze toners niet meer verkopen. De toners die de aanbieders nog hadden, gingen terug naar de producent of een erkend verwerker. De kosten waren voor de aanbieders.

Versterken informatiepositie

Voor effectiever en efficiënter toezicht ontwikkelde de ILT in 2021 een IT-netwerktool ’Identificeren sleutelactoren op internet’ en een IT-searchtool ‘Douane-dashboard’. Deze tools zijn klaar om in 2022 te gebruiken.

Europese samenwerking

Voor beter toezicht is samenwerken met Europese handhavingspartners belangrijk. De ILT doet mee met een Europese samenwerkingsactie EEpliant3 (Energy Efficiency Compliant Products). Ook voert de inspectie gezamenlijke toezichtacties uit, onder andere op het gebied van waterheaters (boilers). De toezichthouders controleren producten, ieder in hun eigen lidstaat. Alle lidstaten controleren op dezelfde manier. Onderling delen zij kennis en informatie.

Sterkere rol eindgebruikers

De verkenning naar de rol van de eindgebruiker en de mogelijkheden om deze groep actiever te betrekken, is afgerond. De ILT startte met het eerste experiment. Hierin werkt de ILT samen met de eindgebruiker in het producttoezicht op electr(on)ische producten.