In het vorige hoofdstuk staat welke programma’s de ILT in 2021 uitvoerde om de grootste maatschappelijke risico’s aan te pakken. Daarnaast voert de inspectie een groot aantal wettelijke taken uit op het gebied van toezicht, opsporing en vergunningverlening in transport, infrastructuur, milieu en wonen. Ze komt ook in actie als er incidenten zijn. En de ILT kan onderzoek doen naar de oorzaken van ongevallen.
De ILT voerde in 2021 37.279 inspecties uit (exclusief de Aw). Het grootste deel daarvan is regulier werk. In dit hoofdstuk leest u over een aantal belangrijke en bijzondere gebeurtenissen in 2021. Deze selectie geeft een indruk van het brede werkveld van de ILT. Er wordt verwezen naar nieuwsberichten die op de ILT-website staan. Het toezicht op het gebied van wonen staat apart in het hoofdstuk van de Autoriteit woningcorporaties.
2021 in een vogelvlucht
Januari
De ILT ziet de investering van Tata Steel als een goede stap in de aanpak tegen de milieuoverlast van het bedrijf op de leefomgeving. Het maatregelenpakket van 300 miljoen moet onder andere leiden tot stofreductie bij de verwerking van converterslak en vermindering van uitstoot van zware metalen en stikstofoxides. Ook worden er maatregelen getroffen om de stankoverlast van kooks- en gasfabriek tegen te gaan.
In 2020 onderzocht de ILT 20 importeurs en distributeurs die samen het grootste gedeelte van geïmporteerde krijt- en kleiproducten leveren aan de (speelgoed)winkels in Nederland. Veel krijt- en kleiproducten bevatten talk. Omdat asbest en talk in de natuur vaak naast elkaar voorkomen, heeft de ILT specifiek gekeken naar het talk. Uit het onderzoek bleek dat de onderzochte producten geen asbest bevatten. Lees verder.
Februari
Vanaf 1 februari heeft de ILT de handhaving bij de overschrijding van rij- en rusttijden in het wegvervoer en bij fraude met de tachograaf verscherpt. Reden voor de aanscherping is dat de ILT zag dat ondernemers en chauffeurs de wet bleven overtreden en hierbij steeds naar andere vormen en manieren van fraude zochten. Bij wegcontroles kan voortaan over een langere periode worden beboet bij constatering van ernstige overtredingen van de rij- en rusttijden. Hierdoor wordt de pakkans op overtredingen tijdens wegcontroles aanzienlijk groter. Daarnaast past dit bij een meer geharmoniseerde handhaving in Europese lidstaten. In andere Europese landen is verder terug in de tijd kijken tijdens wegcontroles namelijk al gebruikelijk. Bij manipulatie met de tachograaf kunnen zowel de transportonderneming als de vrachtwagenchauffeur worden beboet. Lees verder.
Uit inspecties in december 2020 bleek dat afval van corona testlocaties lang niet altijd goed werd verpakt en afgevoerd. De ILT zag bij 77 nieuwe inspecties door het hele land dat de werkwijze bij veel testlocaties – met name van de GGD – sterk was verbeterd. Toch voerden nog 4 van de 32 GGD-locaties het afval dat mogelijk besmet is met Covid-19 als regulier bedrijfsafval af. Van de commerciële testlocaties ging dit bij 14 van de 35 bezochte locaties nog niet goed. Ook bij het verpakken en vervoeren van de afgenomen monsters werden regelmatig regels overtreden. De ILT blijft toezien op de juiste afvoer van mogelijk besmettelijk afval en testmateriaal. Dat doet ze waar nodig samen met de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ), die toeziet op de kwaliteit en veiligheid van de testen en de verleende zorg. Lees verder.
Vanaf 1 april 2021 worden onherroepelijke sancties die aan Europese transport- of busbedrijven in het binnen- en buitenland zijn opgelegd, geregistreerd in een nationaal elektronisch register. Een registratie wordt meegenomen bij de beoordeling van de betrouwbaarheid van vervoerders en vervoersmanagers. In Nederland wordt, afhankelijk van de overtreding, een aantal strafpunten toegekend. Overschrijdt een vervoerder de drempelwaarde? Dan kan deze de communautaire vergunning (Eurovergunning) kwijtraken. Ook kan een vervoersmanager ongeschikt worden verklaard. Met het puntensysteem is de ILT beter in staat om notoire overtreders van de weg te halen en evenwicht in de markt te waarborgen. Lees verder.
April
Stichting Waternet komt onder verscherpt toezicht van de ILT. Uit onderzoek van de ILT bleek dat de drinkwaterorganisatie zowel op bestuurlijk als organisatorisch niveau onvoldoende grip had op de eigen cybersecurity. Dit werd veroorzaakt door tekortkomingen in de uitvoering van de wettelijke zorg- en meldplicht en de besturing van de organisatie. Hierdoor is er een verhoogd risico op een cyberincident met mogelijke gevolgen voor de kwaliteit en de continuïteit van drinkwater. Er waren geen aanwijzingen dat de kwaliteit en levering van het drinkwater acuut in gevaar zijn. De ILT ziet toe op de verbetering van de uitvoering van de wettelijke zorg- en meldplicht en de besturing van Waternet. Lees verder.
In maart stuitte de ILT op een internetadvertentie waarin 3 kisten met Sovjet-gasmaskers en bijbehorende GP-5 filterbussen werden aangeboden. Uit eerdere analyses van vergelijkbare filterbussen blijkt dat deze vaak asbest bevatten en zeer schadelijk zijn voor de gezondheid van de gebruikers van de maskers met filterbus. Asbest kan met name long- en buikvlieskanker veroorzaken. De ILT raadt particulieren die dergelijke maskers met filterbussen hebben aan om deze direct naar de milieustraat te brengen: luchtdicht verpakt in een dubbele laag plastic. Lees verder.
Mei
Nederlandse drinkwaterbedrijven kunnen de noodzakelijke investeringen financieren binnen de regels die consumenten beschermen tegen te hoge tarieven (WACC). Dat stelde de ILT in haar onderzoek Financierbaarheid investeringsopgave drinkwaterbedrijven. Het rapport is opgesteld op verzoek van de Minister van Infrastructuur en Waterstaat, om te kijken of de toekomstige investeringsopgaven mogelijk zijn binnen de systematiek van de WACC (wettelijk vastgestelde vermogenskostenvoet). Lees verder.
In mei heeft de ILT het onderzoek naar fop- en schertsvuurwerk (F1-categorie) afgerond. Daarbij zijn in totaal 114 verschillende soorten vuurwerk getest. Hiervan werd 56% (merendeels fonteinen) afgekeurd. De importeurs werden met een last onder dwangsom verplicht om deze artikelen van de markt te halen en te vernietigen. 25,5% bleek van afwijkende kwaliteit, dat alleen na aanpassingen op de markt mocht worden gebracht. De ILT vond het zorgelijk dat slechts 18,5% van het onderzochte F1-vuurwerk volledig in orde was, omdat fop- en schertsvuurwerk het hele jaar mag worden verkocht aan en wordt gebruikt door met name jonge consumenten. Lees verder.
Juni
Bij corona testlocaties is het afvoeren van mogelijk besmettelijk afval sterk verbeterd. Dit bleek uit 61 inspecties in het hele land in april en mei. Tijdens eerdere inspectieronden van de ILT ging nog veel mis. Alle bezochte teststraten van de GGD voldeden bij de inspecties aan de eisen voor het vervoer van besmettelijk afval (ADR). Bij de commerciële testlocaties zag de ILT nog wel dat in 21% van de controles mogelijk besmettelijk afval met het bedrijfsafval mee ging. Ook het verpakken en vervoeren van de afgenomen monsters moest beter: bij 2 GGD’s en 6 commerciële testlocaties ging dat nog niet volgens de regels. Het transport van afval en PCR-testmateriaal werd 18 keer door de ILT geblokkeerd. Nadat verbeteringen waren doorgevoerd, mocht het transport verder. De inspectie blijft het vervoer van afval en testmateriaal in de gaten houden en voert herinspecties uit. Lees verder.
Ook in 2020 zijn aanbevelingen van de Onderzoeksraad voor Veiligheid om de kans op een spoorwegongeval te verkleinen verder opgepakt. De ILT concludeerde in haar verslag in 2021 dat er op 3 punten verbeteringen mogelijk zijn: samenwerking binnen chemiesector, passeren overwegen met bijzonder voertuig en instructies bij oversteek overwegen in uitzonderlijke situaties. Tegelijk werd opnieuw vooruitgang geboekt door verschillende (spoor)bedrijven, brancheorganisaties, gemeenten en ProRail. De inspectie brengt jaarlijks verslag uit van de ontwikkelingen die gericht zijn op het verkleinen van spoorwegongevallen. De staatssecretaris van IenW heeft op 10 december 2021 het Jaarverslag spoorwegveiligheid aangeboden aan de Tweede Kamer. Lees verder.
In 2019 en 2020 heeft Rijkswaterstaat (RWS) de regionale keringen en waterkerende kunstwerken die zij in beheer heeft, getoetst aan de geldende veiligheidsnormen. Deze kunstwerken staan langs 15 kanalen (totale lengte van circa 523 kilometer). De ILT heeft deze toetsingen gecontroleerd en vastgesteld dat deze volgens de voorschriften zijn uitgevoerd. Lees verder.
Juli
In het voorjaar onderzocht een inspecteur van de ILT een transporttank met dieselolie die van Engeland via Nederland onderweg was naar België. Na overleg met de Landelijke Eenheid van de politie volgde een analyse van de olie. Daaruit bleek dat deze dieselolie een grote hoeveelheid chloor bevatte. Deze dieselolie zou worden weggemengd in de stookolie, die vervolgens werd gebruikt voor de voorstuwing van zeeschepen. Hierdoor komen stoffen vrij die schadelijk zijn voor mens en milieu. De Belgische autoriteiten hebben deze dieselolie inmiddels aangemerkt als afvalstof, waardoor deze niet meer in de stookolie mag worden weggemengd. Alleen in 2021 werden al 75 tanks vol dieselolie van Engeland naar België overgebracht. Door tussenkomst van de ILT en politie is deze handel stopgezet. Lees verder.
Door de overstromingen werd de regio Limburg bestempeld als rampgebied. Door deze noodsituatie konden vervoerders en chauffeurs van vrachtwagens zich mogelijk niet altijd houden aan de geldende rij- en rusttijden. Daarom besloot de ILT tot een tijdelijke verruiming van de rij- en rusttijden. De verruiming gold tot maandag 2 augustus.
Augustus
Na klachten over postpakketten met gevaarlijke stoffen, bezocht de ILT in augustus een webshop in chemicaliën in Noord-Holland. Snel werd duidelijk dat het bedrijf veel niet op orde had: gevaarlijke stoffen werden niet correct verpakt en etiketten op de pakketten ontbraken. Zodoende wist de vervoerder niet welke stoffen voor vervoer aangeboden worden. Van verschillende gevaarlijke stoffen kreeg de vervoerder bovendien te horen dat het om gelimiteerde hoeveelheden ging, terwijl grote eenheden werden aangeboden. Zelfs zeer gevaarlijke stoffen, zoals Di-ethylether, worden op die manier verstuurd. Lees verder.
September
De ILT trad op tegen ondeskundige installatie en onderhoud van koel- en vriesinstallaties in winkels. Het ging hier om werkzaamheden die worden uitgevoerd door een installateur die niet in het bezit is van een verplicht BRL-100 certificaat. Zo’n certificaat moeten bedrijven hebben als zij koel- en vriesinstallaties installeren en onderhouden. De winkeliers die geen gebruik hebben gemaakt van een erkende installateur, moeten deze installaties opnieuw in bedrijf laten stellen door een erkend installatiebedrijf. Lees verder.
Sinds de verplichting om als passagier op luchthavens een coronabewijs en quarantaineverklaring te kunnen tonen, startte de ILT 6 onderzoeken naar luchtvaartmaatschappijen, die niet of onvoldoende hebben gecontroleerd of hun passagiers de juiste papieren hadden. Het ging om 5 vluchten met passagiers vanuit (zeer) hoog risicolanden/-gebieden en een vlucht vanuit Spanje. Lees verder.
De ILT heeft bij 2 importeurs van warmtepompen en airco’s handhavend opgetreden, omdat deze de afgelopen 2 jaar ongeveer 128 warmtepompen en 8.230 airco’s op de Europese markt hebben gebracht zonder toestemming van de Europese Commissie. Zulke apparaten zijn gevuld met gefluoreerde broeikasgassen, die sterk bijdragen aan de opwarming van de aarde. Lees verder.
Inspecteurs gevaarlijke stoffen van de ILT bezochten van 27 september tot en met 4 oktober Caribisch Nederland. Zij hielden inspecties en audits bij uiteenlopende logistieke bedrijven. Zagen de inspecteurs ernstige overtredingen tijdens of na een transport van gevaarlijke stoffen op, van of naar de eilanden Bonaire, Saba en Sint Eustatius? Dan konden zij strafrechtelijk proces-verbaal opmaken. Eerder kon de ILT alleen overtredingen via het bestuursrecht aanpakken. Lees verder.
Oktober
Tijdens een grote handhavingsactie op dinsdag 12 en woensdag 13 oktober in Limburg constateerde de ILT verschillende forse overtredingen op de maximale belading van vrachtwagens. De ILT controleert hierop omdat overbelading risico’s voor de verkeersveiligheid en schade aan de infrastructuur tot gevolg heeft. Bovendien zorgt het voor oneerlijke concurrentie ten opzichte van vervoerders die zich wel aan de regels houden. Lees verder.
November
De ILT en de Polizeidirektion Osnabrück van de Duitse politie controleerden in november diverse afvaltransporten over de Duits-Nederlandse grens. Daarmee wilden zij grensoverschrijdende milieucriminaliteit en schade die daaruit voortkomt voor mens en milieu voorkomen. Het belang van de samenwerking werd onderstreept met het ondertekenen van een geactualiseerde samenwerkingsovereenkomst. Deze samenwerking rond de controles op illegaal afvaltransport bestaat sinds 2012. Lees verder.
Op verschillende plaatsen in het land werd tijdens geplande actiedagen in november 2021 gecontroleerd op varend ontgassen. Na meldingen door snuffelpalen (e-noses), een burgermelding en handhaving met een politiedrone werd bij 4 schepen aan boord verder onderzoek gedaan. In 2 gevallen was na grondig onderzoek geen sprake van een overtreding van de regels voor het vervoer van gevaarlijke stoffen (ADN). Een tankschip was in overtreding door in dichtbevolkt gebied op de Lek te ontgassen. Het ging daarmee door tot in stedelijk Rotterdam. Lees verder.
De wet- en regelgeving voor het vliegen met drones is ingewikkeld. Om drone-eigenaren te helpen is de Regelhulp drones ontwikkeld. Dit initiatief van de ILT is samen met het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) en de RDW tot stand gebracht. De online regelhulp zit boordevol nuttige informatie over wat wel en niet is toegestaan en verwijst voor de aanvraag van een vergunning of ontheffing naar het juiste loket. Lees verder.
De ILT startte in het najaar van 2021 met extra toezicht op het lozen van sanitair afvalwater door zeeschepen in Nederlandse zeehavens. Er was speciale aandacht voor internationale veerboten, cruiseschepen en werkschepen omdat daar veel personen aan boord zijn. Er zijn 16 schepen geïnspecteerd. 5 schepen waren in overtreding en kregen een waarschuwing. Het afvalwater werd geloosd in de haven terwijl de zuiveringsinstallatie aan boord het afvalwater onvoldoende zuiverde. Lees verder.
December
De hele maand oktober voerden de politie en de ILT gezamenlijk 229 controles uit op zee- en binnenvaartschepen, bij bedrijven en in het containertransport. Doel van de actiemaand was het bestrijden van milieucriminaliteit en het verminderen van de vervuiling daardoor van het mariene milieu. De actie leverde 30 keer bestuursrechtelijk optreden en 4 keer een strafrechtelijk proces-verbaal op. Lees verder.
Om het voor beroepschauffeurs makkelijker te maken om na te gaan of de code 95 nodig is, heeft de ILT een regelhulp Code 95 ontwikkeld. Mensen die beroepschauffeur op een vrachtauto of bus willen worden, moeten hiervoor de code 95 (basiskwalificatie) halen. Soms zijn beroepschauffeurs vrijgesteld van deze verplichting. Lees verder.
Tijdens een controle op donderdag 9 december ontdekte de ILT ruim 1.600 kilo aan illegaal vuurwerk bij een vuurwerkwinkel in Overijssel. De winkeleigenaar gaf het vuurwerk bewust verkeerde etiketten. Ook zette hij valse informatie in het meldsysteem van de ILT. De eigenaar is aangehouden door de politie en het vuurwerk is in beslag genomen. Lees verder.
De ILT bereidde een sanctie voor richting een aantal luchtvaartmaatschappijen. Deze maatschappijen weigerden geld terug te boeken aan passagiers. Deze passagiers hadden losse vliegtickets gekocht bij het inmiddels failliete D-reizen. Afgelopen voorjaar heeft de ILT hierover richtlijnen gestuurd aan de luchtvaartmaatschappijen. Deze richtlijnen stellen dat de luchtvaartmaatschappijen verantwoordelijk blijven voor de betaling aan passagiers bij een faillissement van een reisbemiddelaar, ook als de luchtvaartmaatschappij al geld heeft overgemaakt aan de reisbemiddelaar. Lees verder.
Eind oktober 2021 zijn er in Noord Nederland illegale vluchten uitgevoerd met een waterstofdrone. De ILT werd hier pas achteraf over geïnformeerd met onvolledige en - zoals later bleek - deels onjuiste informatie. De vluchten zijn uitgevoerd met een niet gekeurde waterstofdrone in onder andere de CTR van het militaire luchtvaartgebied De Kooy, de no-fly zone van Texel en in de Eemshaven. Tijdens een aantal vluchten werden pakketjes afgeworpen, terwijl ook dat verboden is. Daarom stelde de ILT de betrokken vergunninghouder onder verscherpt toezicht. Lees verder.
De ILT concludeerde dat hand- én oppervlaktedesinfectiemiddelen (biociden op basis van ethanol) in supermarkten beter gebruikt moeten worden. Uit inspecties bij 29 supermarkten bleek dat op 7 plaatsen niet voor dat doel toegelaten handdesinfectiemiddelen werden aangeboden. Maar ook als met toegelaten middelen werd gewerkt: nergens werd in de winkel uitgelegd hoe het handdesinfectiemiddel moest worden gebruikt. Daardoor ontsmetten de meeste mensen hun handen te kort en is geen effectieve desinfectie. Lees verder.
Tijdens inspecties van verwarmingsapparatuur constateerde de ILT dat sommige aanbieders zoals technische groothandels en webwinkels, verwarmingsapparatuur verkopen die volgens de fabrikant voor een ander gebruiksdoel is gemaakt. Gevolg hiervan zijn een hoger energieverbruik en lagere prestaties dan verwacht. Daarnaast zag de ILT dat er producten worden verkocht onder een nieuwe (eigen) merknaam en typenummer van de aanbieder. Lees verder.
De ILT voerde in december 183 controles uit bij pakketbezorgers in heel Nederland. Tijdens de actie controleerden ILT-inspecteurs voornamelijk op het bezit én de aanwezigheid van de vergunning voor beroepsgoederenvervoer. Bijna 1 op de 5 gecontroleerde pakketbezorgers was hierbij in overtreding. De overtredingen betroffen het ontbreken van een vergunning (7), het niet aanwezig zijn van de vergunning in het voertuig (22) en een overbelading van het voertuig (2). Lees verder.