Maatschappelijke doelen
De ILT houdt toezicht op veilig transport van gevaarlijke stoffen in alle transportmodaliteiten: spoor, binnenvaart, scheepvaart, wegverkeer, luchtvaart, en buisleidingen. Het toezicht richt zich op de hele keten, van productie tot (afval)verwerking.
Het maatschappelijk doel is het voorkomen van schade aan mens, dier en milieu als gevolg van het tijdens transport of overslag vrijkomen van gevaarlijke stoffen. De burger mag erop vertrouwen dat de ILT voldoende en effectief toezicht houdt op de risico's bij het vervoer van gevaarlijke stoffen.
Het onderwerp gevaarlijke stoffen slaat een brug tussen het toezicht van de ILT op transport en dat op leefomgeving. Aantasting van de leefomgeving ontstaat vaak door het ongewenst vrijkomen van gevaarlijke stoffen. Hoewel de wet- en regelgeving op het terrein van transport gevaarlijke stoffen zich op transport focust, zijn er tal van onderwerpen waar milieu en leefomgeving relevant zijn.
Een sprekend voorbeeld is het project Varend ontgassen. De transportwet- en regelgeving richt zich hierbij op de veiligheid van het transport, maar uitstoot van gassen tijdens het proces van varend ontgassen tast direct de leefomgeving aan. De aanpak is daarom op beide terreinen gericht.
Ontwikkelingen
Er speelt op dit terrein een aantal ontwikkelingen.
- Er is sprake van toenemende internationalisering van het vervoer van gevaarlijke stoffen. Dit zorgt voor een grote diversiteit aan partijen op de markt en verdere internationalisering van de wet- en regelgeving.
- De goederenstroom neemt toe door bestellingen via internet en het bijbehorende transport ervan.
- Overgang van focus van transport- naar milieuwetgeving.
- Toename van de circulaire economie zorgt voor een groei van het volume van afvalstoffen, waar ook gevaarlijke stoffen in voorkomen. Gelijk hieraan zorgt de toename van het gebruik van apparaten waarin lithium-batterijen zijn verwerkt tot groei van (her)gebruik en vervoer van lithium.
- Groeiend maatschappelijk bewustzijn van het vervoer van gevaarlijke stoffen en perceptie van de risico's.
- Samenwerking met de Douane voor het bepalen van risicoprofielen via het PRISMA-programma, waarmee de ILT in staat is informatiegestuurd naar bepaalde stoffen te kijken, bijvoorbeeld ter vermindering van het gebruik van broeikasgassen.
Focus van de ILT
In het toezicht op het vervoer van gevaarlijke stoffen maakt de ILT slim gebruik van technologische ontwikkelingen, zoals de inzet van drones en internetscraping om meer kennis van de lading, locatie en beweging daarvan te verkrijgen. Daarbij richt het toezicht zich op de aanpak van risico's in de transportketen (integraal toezicht).
Het is van belang dat de ILT inzicht krijgt in de gevaren en stromen van gevaarlijke stoffen en nieuwe technologie die daarbij gebruikt wordt. Doelgerichte handhavingscommunicatie over de risico's van het vervoer van gevaarlijke stoffen en de impact op de omgeving is onderdeel van de toezichtaanpak, net als de verbreding van het interventiepakket gericht op gedragsverandering.