Scope

Dit programma gaat over het voorkomen van bodemverontreiniging en het duurzaam gebruik van de bodem en het grondwater. Als de kwaliteit van de bodem en het grondwater niet goed is, kunnen risico’s ontstaan voor ecosystemen en voor onze gezondheid, bijvoorbeeld door vervuild drinkwater.

De maatschappelijke kosten van het niet naleven van bodemregelgeving zijn groot. Oorzaken hiervan zijn onder meer: de complexe regelgeving, versnippering van het toezicht, diversiteit en heterogeniteit van de doelgroepen en het potentiële grote financieel gewin door verkeerde toepassing van de regels.

Er is sprake van een complex stelsel van publiek toezicht (en handhaving) en privaat toezicht. Het publieke toezicht wordt uitgevoerd door gemeenten, regionale uitvoeringsdiensten (RUD’s), provincies, waterschappen en Rijkswaterstaat.

Het private toezicht is vastgelegd in de regeling Kwaliteitsborging bodembeheer (KWALIBO). Bedrijven die kritische bodemwerkzaamheden uitvoeren, moeten beschikken over een erkenning. Certificerende instellingen zien erop toe dat de bedrijven hun activiteiten volgens bepaalde beoordelingsrichtlijnen uitvoeren. Het stelsel van deze richtlijnen (protocollen) is omvangrijk en de inhoud wordt regelmatig gewijzigd of bijgesteld.

Handelingsperspectief

Met dit programma wil de ILT bereiken dat bodembedrijven (zoals grondbanken en bedrijven die zich bezighouden met bodemsanering) de regels beter naleven. Dat vraagt om een brede, integrale en innovatieve aanpak, zeker in een heterogene markt met veel spelers en veel toezichthouders. Het is van belang om inzicht te krijgen in de oorzaken van niet-naleving door bodempartijen. Bestaande onderdelen van het huidige stelsel, zoals de verhouding tussen publiek en privaat toezicht en de wijze waarop de regelgeving is ingericht, zullen kritisch worden gewogen in het licht van de nieuwe inzichten.

De ILT spant zich ervoor in om beter zicht te krijgen op het gezamenlijk functioneren van alle betrokken partijen in de bodemketen: opdrachtgevers, intermediairs, brancheorganisaties, certificerende instellingen, adviesbureaus, laboratoria, aannemers, grondbanken, verwerkers en bouwstoffenproducenten. Wat zijn hun drijfveren, welke prikkels en blokkades zijn er en welke factoren houden die in stand? De ILT houdt toezicht op vrijwel al deze schakels in de bodemketen en zal haar informatiepositie over de werking van de bodemketen en het gedrag van de ketenpartijen versterken.

Verder wil de ILT de samenwerking versterken tussen de verschillende toezichthouders in de bodemketen, zoals de decentrale overheden, RUD’s, Rijkswaterstaat en de private toezichthouders. De ILT gaat haar centrale rol verder invullen door verbetering van informatie-uitwisseling en het ontwikkelen van een gezamenlijke uniforme toezicht- en handhavingsaanpak en prioriteitstelling op basis van risicoanalyses in de totale keten.

Activiteiten 2018

De volgende onderwerpen worden uitgewerkt:

  1. Informatiepositie.
  2. De rol in de ketenregie.
  3. Toezicht op Certificerende Instellingen.
  4. Diverse inhoudelijke toezichtthema’s zoals toezicht op AEC-bodemassen (Afvalenergiecentrale), grondbanken en vloeistofdichte vloeren.