2.16 Cybersecurity

Wat is de rol van de ILT?

De Wet beveiliging netwerk- en informatiesystemen (Wbni) bepaalt dat de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) toezichthouder is voor de sectoren drinkwater en transport. In de Wbni staat dat aanbieders van deze essentiële diensten (AED’s) maatregelen moeten nemen om hun netwerken en informatiesystemen te beveiligen (zorgplicht). Alleen cyberincidenten met mogelijk ernstige gevolgen voor de aangewezen vitale processen moeten door AED’s direct gemeld worden bij de toezichthouder.

Namens de minister van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) ziet de ILT erop toe dat de AED’s, zoals drinkwaterbedrijven, hun digitale weerbaarheid op een voldoende niveau brengen en houden.

Wat heeft de ILT bereikt?

Toezichtsveld in ontwikkeling

Toezicht op cybersecurity is een relatief nieuwe taak voor de ILT. Nadat zij in 2021 begon bij onder andere de sector drinkwater, zijn deze ‘verkennende’ inspecties in 2022 voortgezet op een andere modaliteit (luchtvaart). De verkennende inspecties leverden 2 zaken op. Allereerst een kennismaking tussen AED en toezichthouder op dit nieuwe terrein. En ten tweede verkreeg de ILT een beeld van uitvoering van de zorg- en meldplicht en hoe de cybersecurity er bij de AED voor staat. Verder startte de ILT eind 2022 verdiepende inspecties binnen de sector drinkwater.

Nadat drinkwaterbedrijf Waternet in april 2021 onder verscherpt toezicht was geplaatst, heeft de ILT de verbeteringen nauwlettend gevolgd. Omdat er geen verhoogd risico voor de leveringszekerheid meer is, kon de ILT het verscherpte toezicht per 1 januari 2023 opheffen.

De ILT heeft in 2022 de samenwerking met andere toezichthouders verder versterkt om kennis en ervaringen uit te wisselen. Dat heeft zij onder andere gedaan door een bijdrage te leveren aan het rapport Samenhangend inspectiebeeld cybersecurity vitale processen 2021-2022. Het rapport geeft een beeld per toezichtveld. Daarnaast belicht het enkele opvallende ontwikkelingen, zoals aandacht voor risicomanagement, en signaleert het een aantal trends in relatie tot het toezicht.

Op 1 oktober heeft de ILT een nieuwe afdeling Toezicht Cybersecurity opgericht als een van de uitkomsten van het programma Cybersecurity. Deze afdeling zal het toezicht op cybersecurity verder ontwikkelen en uitvoeren, mede tegen de achtergrond van komende Europese regelgeving.