Wat is de rol van de ILT?
Producttoezicht houdt toezicht op diverse producten en productverpakkingen. Dat zijn bijvoorbeeld bouwproducten, pleziervaartuigen, vuurwerk en verkeersproducten. Dit hoofdstuk licht een aantal onderdelen van het producttoezicht uit. Ook het toezicht van de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) op energielabels wordt in dit hoofdstuk besproken.
Producttoezicht draagt bij aan de bescherming tegen ondeugdelijke producten en verpakkingen die op de Nederlandse markt worden aangeboden. De ILT let daarbij op de aspecten veiligheid, gezondheid, duurzaamheid en een gelijk speelveld. De wettelijke eisen voor producten gelden niet alleen voor Nederland, maar in alle lidstaten van Europa. Producttoezicht vraagt daarom om Europese samenwerking. Inspectieresultaten en interventies deelt de ILT via Europese informatie- en communicatiesystemen voor markttoezichthouders.
Wat heeft de ILT bereikt?
Vuurwerk
De inspecteurs houden toezicht op de kwaliteit van het vuurwerk door het uitvoeren van testen in productveiligheidsonderzoeken. In 2022 heeft de ILT 87 producten getest van vuurwerk uit categorie F1 (fop- en schertsvuurwerk) en 193 producten van het F2 vuurwerk. 20% van deze (zowel F1 als F2) producten is afgekeurd en van de markt gehaald. Naast deze producten zijn de Cool Bastard 2020 en de Thunderking van de markt gehaald. Dit omdat deze producten niet voldeden aan de Regeling aanwijzing consumenten en theatervuurwerk (RACT). Deze maatregelen leiden tot veiliger producten die op de markt te koop zijn.
Naast controle op de kwaliteit van het vuurwerk, onderzocht de ILT ook of het vuurwerk op een juiste wijze is geclassificeerd. Daarover bracht de ILT een signaalrapportage uit, omdat zij zorgen had over massa-explosieve reacties. Ook controleerde de ILT langs de grens, bij opslagen en bij postpakketbedrijven. In samenwerking met de Douane en politie zijn er in 2022 tonnen illegaal vuurwerk onderschept.
Verhaal over het werk van de ILT
“Wij blijven onze inspecties dan ook uitvoeren om gevaarlijke situaties, nu en in de toekomst, te voorkomen.”
“Het opsporen van deze postpakketten is een ingewikkelde zoektocht. Er zijn postdistributiecentra die meer dan 170.000 pakketten per dag binnenkrijgen, moeten sorteren en verspreiden. Je moet dus zicht hebben op de meest risicovolle stromen die daar tussen zitten. Speciaal daarvoor opgeleide vuurwerkhonden helpen ons daarbij.”
Lees het verhaal van Reinder Auwema, coördinator team Vuurwerkinspectie.
Ook voor de Regeling overige pyrotechnische artikelen (ROPA) voerde de ILT op basis van signalen controles uit. Vooral het verkeerd gebruik (niet voor het doel gebruiken, waarvoor deze vervaardigd zijn) van noodseinmiddelen of rooksignalen kwam onder de aandacht. De ILT ondernam actie tegen de handel die plaatsvindt aan particulieren, maar ook tegen een vereniging die airsoft wedstrijden organiseert. Daarbij werden rookbommen gebruikt, terwijl die niet voor dat doel gemaakt zijn.
Asbest nog steeds aangetroffen
De ILT zette in op de controle van asbestwegen en het verwijderen van asbest in objecten. Zij handhaafde ook het verbod op handel en marktintroductie van asbesthoudende producten. Ze onderzocht ook de handel in gasmaskers met asbest. Bij de dumpzaken trof de ILT gelukkig weinig aan. Daarnaast trad de ILT op bij een kunstvoorwerp met asbest in het tv-programma Tussen Kunst en Kitsch. Ook werkte ze aan de opbouw van een Europees samenwerkingsverband voor het testen van remblokken. Dit project startte eind 2022 waarbij monsters zijn afgenomen. Deze monsters worden eerst getest op de aanwezigheid van asbest. En als ze asbestvrij zijn, worden de monsters getest op het functioneren van de remblokken.
Veiligheid velgen, helmen en fatbikes
De ILT ziet toe of producten die op de markt komen, voldoen aan Europese of nationale eisen. De eisen kunnen te maken hebben met duurzaamheid, milieu of veiligheid. Dit draagt ook bij aan de realisatie van een eerlijke marktwerking. Verschillende producten zijn in 2022 onderzocht, zoals: velgen, helmen en fatbikes.
Toezicht op energielabels
De ILT houdt toezicht op de aanwezigheid en juistheid van energielabels voor voertuigen en bandenlabels. Verder is het Besluit energieprestatie gebouwen(Beg) leidend in de handhaving door de ILT op het onderwerp energielabels voor gebouwen. Hierin staat beschreven in welke gevallen er een geldig energielabel moet zijn en wat hiermee gedaan moet worden. De ILT ziet niet alleen toe op aanwezigheid van energielabels bij transactiemomenten van onroerend goed, maar op alle onderdelen van de Beg.
Nieuwsberichten
- De ILT heeft onderzoek gedaan naar de aanwezigheid van asbest in bulkgoederen en naar de werkwijze van in Nederland gevestigde bedrijven die daarin handelen. In de periode 2020 - 2021 zijn 12 bedrijven onderzocht; de inspectie trof in geen van de genomen monsters asbest aan. Lees het nieuwsbericht Geen asbest in onderzochte bulkgoederen.
- Uit onderzoek van de ILT blijkt dat consumentenvuurwerk niet altijd de juiste gevaarindeling (classificatie) meekrijgt. Omdat in Nederland alleen vuurwerk van de laagste gevarenklasse mag worden opgeslagen, wordt een deel van het vuurwerk van een hogere klasse voorzien van een speciale verpakking. Deze gaasverpakking, bedoeld om het vuurwerk lager te kunnen classificeren, functioneert al jaren onvoldoende. Omdat de fabrikanten de gaasverpakking verbeterden, nam het aantal afgekeurde vuurwerkartikelen de laatste jaren af. Echter, nu blijkt dat deze positieve trend niet doorzet én dat het risico op een massa-explosie aanwezig is. Lees het nieuwsbericht Ondeugdelijke gaasverpakking leidt tot onjuiste gevaarindeling consumentenvuurwerk.
- De ILT heeft 27 internetaanbieders van fatbikes (E-bikes met dikkere banden) een waarschuwing gegeven. Lees het nieuwsbericht ILT waarschuwt verkopers van niet-goedgekeurde fatbikes.
- De ILT heeft 20% van het F1-categorie vuurwerk (fop- en schertsvuurwerk) afgekeurd. De importeurs zijn met een last onder dwangsom verplicht om deze artikelen van de markt te halen en te vernietigen. Lees het nieuwsbericht Inspectie: ondanks kwaliteitsverbetering is 20% afkeur F1-vuurwerk nog steeds te hoog.
- De ILT heeft een last onder dwangsom (LOD) opgelegd aan de importeur van het vuurwerk ‘Thunderking’, ook bekend als ‘Trueno del Rey’. Reden is dat dit vuurwerk alleen maar knallading bevat en dat is voor deze categorie (‘mijn’) in Nederland verboden. De ILT legt de LOD op om de overtreding te beëindigen en herhaling te voorkomen. Lees het nieuwsbericht Inspectie laat Thunderking-vuurwerk van Nederlandse markt halen.
- De ILT heeft 20% van het geteste F2-consumentenvuurwerk afgekeurd. De importeurs moeten de afgekeurde artikelen van de markt halen en op eigen kosten laten vernietigen. Bovendien is 13,5% van het vuurwerk van onvoldoende kwaliteit. Lees het nieuwsbericht Inspectie keurt een vijfde van het F2-vuurwerk af.
