Maatschappelijke doelen
De ILT werkt aan de bevordering van de juiste verwerking van afval om schade aan mens en milieu te voorkomen of beperken. Daarbij richt de ILT zich op 3 risico's:
- Onvoldoende recycling en benutting van waardevolle grondstoffen.
- Blootstelling van mens en milieu aan onjuist verwerkte (gevaarlijke) afvalstoffen.
- Export van (gevaarlijk) afval naar kwetsbare landen met onvoldoende verwerking- en toezichtstructuur.
De ILT is verantwoordelijk voor vergunningverlening en toezicht op afvalimport en -export en doorvoer op grond van de Europese verordening overbrenging afvalstoffen (EVOA).
Daarnaast toetst de ILT de naleving van de diverse inzamel- en recyclingnormen, waaronder verpakkingen en elektrische en elektronische apparatuur.
Verder heeft de ILT vergunningverlenende en toezichtstaken op het gebied van het Besluit inzamelen afvalstoffen (BIA), de Verordening Scheepsrecycling en de Belasting op verwijdering afval in het buitenland (buitenlandheffing). Ook heeft de ILT een taak op het gebied van de afvalstoffenheffing.
Ontwikkelingen
De verwachting is dat, zoals bij de plastic ban, landen buiten de Europese Unie hun grenzen voor laagwaardige afvalstromen gaan sluiten of hieraan eigen eisen gaan stellen.
De druk op de Europese markt met risico op afvoer naar verwerkers die het minder nauw nemen met wettelijke normen en richtlijnen neemt hierdoor toe. De geplande herzieningen van de EVOA zullen daarbij invloed hebben op de huidige werkwijze van de ILT.
Daarnaast zullen eisen aan minimale percentages gerecycleerd materiaal in producten onvermijdelijk worden. Ook de kwaliteit of samenstelling van afvalstromen zal bij import- en exportcontroles nadrukkelijker een rol gaan spelen. Ten slotte zullen complexe afvalstromen gerelateerd aan duurzaamheid in de toekomst een grote omvang krijgen, zoals afval van zonnepanelen, windmolens, accu's en batterijen.
Focus van de ILT
De komende jaren zoekt de ILT nadrukkelijk aansluiting bij de transitieagenda's voor een circulaire economie die voor een aantal sectoren zijn opgesteld. In de ontwikkeling naar een circulaire economie willen steeds meer partijen op diverse manieren afval-/reststromen toepassen. Zij doen dit door afval als product te classificeren. Dit brengt risico's met zich mee. Om te zorgen dat deze risico's worden geborgd, is het gewenst de komende jaren freeriders en ander ontwijkgedrag aan te pakken. Daarvoor zoekt de ILT samenwerking met producentencollectieven en andere toezichthouders zoals omgevingsdiensten.
Daarnaast zet in de ILT in op het voorkomen van weglekken van waardevolle grondstoffen uit Nederland en de Europese Unie en op het sluiten van de keten, zodat gerecyclede materialen hoogwaardig en veilig (zonder aanwezigheid van zeer zorgwekkende stoffen) kunnen worden toegepast. Daarbij is er een samenhang met REACH-regelgeving. Ook blijft de ILT oog houden voor risicovolle afvalstoffen, zoals kwik.
De focus in het toezicht ligt op de volgende afvalstromen:
- Kunststof: Transitieagenda Kunststoffen.
- Elektronica en het behoud van schaarse grondstoffen: Transitieagenda Maakindustrie.
- Kleding: Transitieagenda Consumentengoederen.
- Bouwstoffen – hierbij is een relatie met het toezicht op bodem.
- Batterijen/accu's, zoals van elektrische auto's en fietsen.
