Maatschappelijke doelen
De ILT zet zich in voor een veilig transport van personen en goederen over het spoor. Belangrijk voor de veiligheid zijn de bekwaamheid van personeel, de juiste werking van veiligheidssystemen en -procedures en de kwaliteit van het rijdend materieel én de spoorinfrastructuur. Ook is van belang dat het vervoer van gevaarlijke stoffen over het spoor veilig verloopt.
De ILT is toezichthouder voor het hoofdspoor, het lokaal spoor en het bijzonder spoor. Voor het lokaal openbaar spoor, zoals tram en lightrail, zijn de decentrale overheden verantwoordelijk voor de handhaving op basis van toezichtsignalen van de ILT. Zij huren de ILT in om deze taak uit te voeren.
Met het spoortoezicht levert de ILT een bijdrage aan een betrouwbaar en veilig spoornetwerk en aan het beperken van letselschade, fysieke schade of economische schade als gevolg van ongelukken en incidenten.
Ontwikkelingen
Het Nederlandse spoornetwerk kent een zeer intensief gebruik. Als gevolg van het verduurzamen van het personen- en goederenvervoer én vanwege het ontmoedigen van korte afstandsvluchten, neemt dit verder toe.
Daarnaast bestaan er plannen het lokaal spoor de komende jaren uit te breiden met een aantal nieuwe lijnen. Besluitvorming hierover moet nog plaatsvinden.
Internationale samenwerking is essentieel voor de realisatie van goede internationale verbindingen en bij grensovergangen. De komende jaren richt de European Rail Agency (ERA) zich op het verbeteren van de verbinding tussen hun vergunningverlening en het aansluitende toezicht daarop door de NSA's (National Safety Authorities) in de lidstaten.
Op het terrein van het spoor speelt daarnaast een aantal technologische ontwikkelingen. Zo wordt in Nederland sinds 2007 het ERTMS (European Rail Traffic Management System) gefaseerd ingevoerd, waarbij de ILT een rol heeft bij de veilige implementatie en migratie.
Verder is het rijden zonder machinist (ATO: Automatic Train Operation) in ontwikkeling en wordt op rangeerterreinen geïnvesteerd in het automatisch koppelen van treinmaterieel.
Door de verdergaande digitalisering wordt ook de cybersecurity bij spoor-dienstverleners een belangrijk onderdeel van het borgen van de spoorveiligheid. Voor de komende jaren is het de bedoeling dat de spoorbeheerders en alle spoorwegondernemingen worden aangewezen als AED (aanbieder van essentiële diensten). De ILT zal haar rol als toezichthouder uitbreiden met toezicht op de AED's.
Focus van de ILT
De ILT voert het toezicht informatie- en risicogericht uit. Daarbij maakt de ILT gebruik van nieuwe toezichttechnieken, zoals de inzet van drones en satellieten en de online inzage in systemen van infrabeheerders, railondernemingen en -voertuigen.
De ILT geeft daarbij prioriteit aan het bevorderen van het veiligheidsbeheer en de veiligheidscultuur bij spoorwegondernemingen in de railbranche.
En aan specifieke veiligheidsrisico's zoals het transport van gevaarlijke stoffen, de risico's bij concessie-wisselingen, ongeoorloofde passage van een rood sein en de veiligheid bij overwegen en voor baanwerkers.
Verder levert de ILT een bijdrage aan de veilige introductie en migratie van het beveiligingssysteem ERTMS binnen het huidige vervoerssysteem en geeft de ILT als gevolg van internationale afspraken extra aandacht aan het toezicht op reizigersrechten en dat op de onderhoudsbedrijven (de ECM: Entities in charge of maintenance).
