Veilig en gezond leven - Geluid

Dit artikel hoort bij: Staat van 01

Slotgebruik voor starten en landen

Alleen vliegtuigen met een nachtslot mogen tussen 23.00 en 7.00 uur starten of landen. Tenzij sprake is van overmacht. Soms start of landt een dagslot-vlucht tussen 23.00 en 7.00 uur. Achteraf wordt dan bekeken of dit inderdaad overmacht was.

Door corona ‘s nachts minder ongeplande vliegtuigbewegingen

In het zomerseizoen van 2021 kwam het 252 keer voor dat een vlucht met een dagslot startte of landde tussen 23.00 en 7.00 uur. Van deze vluchten vielen er 48 binnen een marge van 2 minuten rond de grens tussen dag en nacht. Dit is de marge waarbij geen nader onderzoek plaatsvindt. Van de overige 204 vluchten was bij 167 vluchten sprake van geldige overmacht (force majeur). Denk aan bijzondere weersomstandigheden of een technisch probleem. Bij 37 nachtvluchten met een dagslot was geen sprake van force majeur en was er sprake van slotmisbruik. Luchtvaartmaatschappijen waar dit speelde, kregen een waarschuwing.

Aantal force majeur-gevallen

Aantal force majeur-gevallen (gegronde reden voor overmacht)
xoverigCOVID-19stakingvogelaanvaringextra tijd gehandicaptenbeveiligingsproblemenmedisch probleemweertechnischaanwijzing luchtverkeersleiding
2019240820212433177257364
202041270006049339
20215910045224265728

Het aantal force majeur-gevallen bij nachtvluchten met een dagslot, voor de gebruiksjaren 2019 tot en met 2021.

Bron: ILT Brontabel als csv (252 bytes)

De coronacrisis heeft duidelijk effect: in 2019 waren er flink meer vluchten met een dagslot die landden buiten de dagslot-periode (7.00 - 23.00 uur), namelijk 2.200. In 2020 waren dit er 180.

Dag- en nachtslots

Schiphol maakt gebruik van dag- en nachtslots voor vertrekkende en binnenkomende vluchten. Wil een luchtvaartmaatschappij gebruikmaken van Schiphol? Dan kan dat alleen als hij een slot heeft om op een bepaalde datum en tijd te starten of te landen. Een onafhankelijke slotcoördinator wijst de slots volgens Europese regels toe aan de verschillende luchtvaartmaatschappijen.

De ILT kan tegenwoordig een boete opleggen bij slotmisbruik

Soms haalt een laat op de dag geplande dagvlucht zijn dagslot niet. Zo’n toestel start of landt dan tussen 23.00 en 7.00 uur, zonder nachtslot. Over het algemeen komt dit in de zomer door de vakantiedrukte vaker voor dan in de winter. Als geen sprake is van overmacht, dan treedt de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) handhavend op tegen deze vorm van slotmisbruik. Ongepland vliegverkeer in de nacht kan namelijk voor geluidsoverlast zorgen.

Toezicht op slotmisbruik

Het aantal nachtvluchten zonder nachtslot en zonder geldige reden blijft beperkt. Toch heeft de ILT hier veel aandacht voor, zowel qua preventie als handhaving. De ILT hoopt dat hierdoor het aantal nachtslotovertredingen laag blijft. Op 3 november 2021 publiceerde de ILT de beleidsregel ‘Handhaving misbruik van slots op gecoördineerde luchthavens’. De ILT kan nu een bestuurlijke boete opleggen bij slotmisbruik. Tot nu toe gaf de ILT een waarschuwing bij slotmisbruik.