Voorvalmeldingen

Het ABL is onderdeel van de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) en verzamelt de voorvalmeldingen om sectorbrede trends te signaleren. Bij voorvallen kunnen meerdere partijen betrokken zijn. Hierdoor komen er vaak meerdere meldingen binnen over een voorval. Dit verklaart waarom het aantal meldingen hoger ligt dan het aantal voorvallen.

Meldingen luchtvaartvoorvallen in 2021

In gebruiksjaar 2021 zijn er ruim 5.300 meldingen gedaan over ruim 4.800 luchtvaartvoorvallen op Schiphol. Dit zijn meldingen van voorvallen waarbij de veiligheid in het geding kan zijn. Door de coronacrisis is het aantal meldingen aanzienlijk lager dan in gebruiksjaar 2019.

Het aantal meldingen van luchtvaartvoorvallen, afgezet tegen het aantal vliegtuigbewegingen, stijgt ten opzichte van vorige jaren. In 2021 gaat het om ongeveer 200 voorvallen per 10.000 vliegtuigbewegingen. Dat is in vergelijking met 170 in 2020 ongeveer 15% hoger. Geen van de gemelde voorvallen in gebruiksjaar 2021 was een ongeval.

Er is een stijgende trend van het aantal meldingen per 10.000 bewegingen. Dit kan het gevolg zijn van een toenemende meldingsbereidheid. Maar het kan ook betekenen dat er meer voorvallen zijn. In het laatste geval wil dat niet meteen zeggen dat sprake is van slechtere veiligheid. Voor een uitgebreidere analyse is meer informatie over de aard en ernst van de voorvallen nodig. Deze informatie ontbreekt nog vaak in de meldingen die het ABL ontvangt. De ILT blijft communiceren over plicht, nut en noodzaak van het zo volledig mogelijk registreren van meldingen.

Follow-up ernstigere incidenten

Meldingen over ernstigere incidenten zijn altijd vollediger. Luchtvaartbedrijven onderzoeken deze incidenten zelf, en soms doet ook de Onderzoeksraad voor Veiligheid dat. Dit leidt tot aanbevelingen om risico’s aan te pakken. Het is de verantwoordelijkheid van de luchtvaartbedrijven om de juiste, effectieve maatregelen te nemen. De ILT ziet toe op de voortgang en kwaliteit van het onderzoek en op de uitvoering van de maatregelen.

Meer meldingen is iets positiefs

Sinds 2015 is er een Europese verplichting voor het melden van voorvallen. En zijn het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat en het ABL actief om voorvalmeldingen te stimuleren en het melden makkelijker te maken. Samen met de toename van het aantal vliegtuigbewegingen draagt dit hoogstwaarschijnlijk bij aan de stijging van het aantal meldingen. Meer meldingen, juist over potentieel gevaarlijke situaties, wordt als positief gezien. Er kan dan in een vroeg stadium op worden gereageerd, wat erger voorkomt. De partij die meldt, is verantwoordelijk om het voorval te onderzoeken. De ILT ziet toe op de voortgang en kwaliteit van dit onderzoek.

Het belang van voorvalmeldingen

Meldingen over luchtvaartvoorvallen worden gedaan door organisaties en personen in de luchtvaart. Het gaat om duizenden, vooral verplichte, meldingen per jaar. Van voorvallen waarbij de veiligheid in het geding kan zijn. Het ABL analyseert de voorvalmeldingen om veiligheidsrisico’s te signaleren. En deelt deze informatie met de betrokken organisaties, de ILT en het Europees Agentschap voor de luchtvaartveiligheid (EASA). Dit is een belangrijke stimulans voor partijen en individuen om voorvallen te melden. En om maatregelen te nemen om de veiligheid te verbeteren. Het ABL publiceert een trendoverzicht van de meldingen, in thema-factsheets op de ILT-website en in cijfers over een Veilig en Duurzaam Schiphol.