Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) verzamelt via de Emissieregistratie informatie over de totale uitstoot van CO2 en luchtverontreinigende stoffen op en rond Schiphol. Deze pagina geeft een overzicht van de uitstoot in 2020. Cijfers over 2021 zijn er nog niet.

Totale uitstoot daalde door corona

Het aantal vliegtuigbewegingen was in 2020 door corona 45% lager dan in 2019. In vergelijking met 2019 nam de totale uitstoot met ongeveer 50% af. Voor alle stoffen, behalve NOx, was de daling van de uitstoot procentueel groter dan de daling van het aantal vliegtuigbewegingen. Dit is terug te zien in de uitstoot per vliegtuigbeweging. Er zijn geen specifieke luchtvaartnormen voor absolute uitstoot. Er is wel een nationaal plafond voor emissies van alle sectoren in Nederland samen (national emission ceiling; NEC). Verderop op deze pagina worden de verschillende uitstootbronnen die het RIVM gebruikt, toegelicht.

Totale uitstoot ten opzichte van 2016

Totale uitstoot ten opzichte van 2016 (uitstoot 2016 = 100)
xCO2CONOxSO2PM10PM2,5VOS
2016100100100100100100100
2017103,09102,49105,09103,0899,4598,26100,9
2018103,03103,5107,57102,8398,7996,87101,65
2019103,37105,96105,81103,4691,5388,24101,86
202052,0250,3457,8251,5245,9743,7349,91

Totale uitstoot van CO2 en luchtverontreinigende stoffen, voor de gebruiksjaren 2017 tot en met 2020. Het RIVM rekent de bijdrage van vertrekkende vliegtuigen mee tot een hoogte van 3.000 voet (ongeveer 1.000 meter). Voor naderende vliegtuigen is dat vanaf 3.000 voet en lager. De 2016-uitstoot van elke stof is op 100 gesteld. Hierdoor is de ontwikkeling ten opzichte van 2016 zichtbaar, over een periode van 5 jaar.

Bron: RIVM/Emissieregistratie Brontabel als csv (272 bytes)

Er zijn geen nieuwe gegevens bekend over de bijdrage van de luchtvaart aan de concentratiewaarden rond Schiphol, zoals NO₂. Een update hiervan komt in de Staat van Schiphol 2022.

De wijzigingen in het emissiemodel gaan over: nieuwe emissiefactoren voor fijnstof (PM10 en PM2,5), aanpassing van de taxitijden van grote vliegvelden, meenemen aandeel ongelode kerosine, lagere VOS-emissiefactoren voor tanken, nieuwe gegevens over vliegtuigbewegingen en een correctie van de koppeling tussen vliegtuigen en motoren.

Aanpassingen RIVM-emissiemodel

Het RIVM verzamelt in een emissiemodel informatie over de uitstoot van de volgende stoffen:

  • Koolstofdioxide (CO₂)
  • Koolstofmonoxide (CO)
  • Stikstofoxiden (NOx)
  • Fijnstof (PM10 en PM2,5)
  • Zwaveloxiden (SO₂)
  • Vluchtige organische stoffen (VOS) (zwaveloxiden)

Het afgelopen jaar heeft het RIVM met terugwerkende kracht wijzigingen doorgevoerd in dit emissiemodel. De grafiek hierboven laat de resultaten zien volgens het aangepaste model. In de vorige Staat van Schiphol stond dat er in 2019 een lichte daling was van de totale uitstoot van CO₂, CO, SO₂ en VOS (ten opzichte van 2018). Door de aanpassing van het emissiemodel is dit een lichte stijging geworden.

Uitstoot per bron

Het RIVM verzamelt ook informatie over de bijdrage van grondactiviteiten en vluchtfasen aan de uitstoot van CO₂, NOx en SO₂ (uitstoot per bron). CO₂ is een broeikasgas en een belangrijke veroorzaker van klimaatverandering. NOx en SO₂ zijn luchtverontreinigende stoffen, die schadelijk zijn voor de gezondheid.

Relatieve bijdragen vrijwel gelijk gebleven

Het taartdiagram laat de bijdrage van de verschillende bronnen aan de uitstoot van CO₂, NOx en SO₂ zien, voor 2020. Deze percentages zijn vergelijkbaar met eerdere jaren. Het aandeel van de verschillende bronnen is daarmee vrij stabiel. De pagina Uitstoot op het platform geeft informatie over de uitstoot van PM10, PM2,5 en VOS. 

Totale uitstoot CO₂ per bron

Totale uitstoot CO₂ per bron
xAandeel CO2 (%)
nadering en landing17,9
taxien en stilstaan36
APU4,7
GSE4,2
starten12,5
klimmen24,7

Bijdrage van de verschillende bronnen aan de uitstoot van CO₂ in procenten in 2020.

Bron: RIVM Brontabel als csv (115 bytes)

Totale uitstoot NOx per bron

Totale uitstoot NOx per bron
xAandeel NOx (%)
nadering en landing12,9
taxien en stilstaan10,9
APU2,5
GSE5
starten29
klimmen39,7

Bijdrage van de verschillende bronnen aan de uitstoot van NOx in procenten in 2020.

Bron: RIVM Brontabel als csv (113 bytes)
RIVM rekent emissies boven 3.000 voet niet mee, omdat ze niet aan één land kunnen worden toegerekend.

Totale uitstoot SO₂ per bron

Totale uitstoot SO₂ per bron
xAandeel SO2 (%)
nadering en landing18,7
taxien en stilstaan37,5
APU4,8
GSE0,1
starten13,1
klimmen25,8

Bijdrage van de verschillende bronnen aan de uitstoot van SO₂ in procenten in 2020.

Bron: RIVM Brontabel als csv (117 bytes)

Bronnen van uitstoot

Om schadelijke uitstoot effectief tegen te gaan, moet duidelijk zijn welke activiteiten de grootste bijdrage leveren. Het RIVM onderzoekt de uitstoot van CO₂, NOx en SO₂ van verschillende grondactiviteiten en vluchtfasen. Het gaat om:

  • Gebruik van een hulpmotor in de vliegtuigstaart, de auxiliary power unit (APU).
  • Gebruik van grondmaterieel (GSE).
  • Vliegtuigen die taxiën, of met draaiende motoren stilstaan.
  • Startende vliegtuigen.
  • Vliegtuigen die klimmen tot een hoogte van 3.000 voet (ongeveer 1.000 meter).
  • Vliegtuigen die naderen en landen (vanaf 3.000 voet en lager).

Het aandeel van de uitstoot van taxiënde en stilstaande vliegtuigen is voor CO₂ en SO₂ relatief groot. NOx komt vooral vrij bij het klimmen van vliegtuigen, direct na de start. De bijdragen van APU-gebruik en grondmaterieel aan de uitstoot van CO₂, NOx en SO₂ zijn relatief laag.